توسعه منحنی های شکنندگی قابهای خمشی کوتاه بتنی طراحی شده بر مبنای آئین نامه ایران

زلزله به عنوان یک پدیده مخرب در اغلب مناطق دنیا ایمنی سازه ها و زندگی ساکنان آن را درمعرض تهدید قرار می دهد، بطوریکه کاهش خسارت جبران ناپذیر پدیده زلزله همواره هدف نهایی محققین ودانشمندان علم مهندسی زلزله بوده است .سالیان متمادی است که هدف آیین نامه های زلزله، طراحی سازه ای با قابلیت اعتماد بالا جهت مقاومت در برابر زلزله می باشد. با وجودی که آیین نامه های طراحی سازه ها در برابرزلزله عمدتا با هدف کاهش تلفات جانی ناشی از زلزله تدوین شده اند و تجارب به دست آمده از زمین لرزه های اخیر نیز نشان دهنده کارآمدی آنها در زمینه کاهش تلفات ناشی از زلزله بوده است اما زلزله های بزرگ سال های اخیر نشان دهنده این است که میزان خسارت های سازه ای و غیره سازه ای وارد به سازه ها در برخی موارد بسیار شدید بوده و خسارات مالی سنگینی به دنبال داشته است . آسیب های وارد به ساختمان ها در زلزله های اخیر ضرورت ارزیابی احتمال خرابی و میزان خسارت به ساختمان های موجود را در برابر زلزله های آینده مطرح ساخته است . امروزه برآورد احتمالی خرابی ساختمان ها و خسارات وارده ناشی از زلزله توسط روش های احتمالاتی و بوسیله منحنی شکنندگی ساختمان ها انجام می شود. منحنی های شکنندگی برای ساختمان های جدید الاحداث بر اساس روش های تحلیلی برآورد می شوند که در آن رفتار احتمالاتی ساختمانها با انجام تحلیل های دینامیکی غیرخطی و تحت شتابنگاشتهای واقعی برآورد می شوند. میزان تابع شکنندگی با استفاده از محاسبه احتمال افزایش شاخص خرابی نسبت به میزان آستانه خرابی های مختلف برآورد می شود. در نهایت تابعی برای نشان دادن منحنی شکنندگی به نتایج برازش داده می شود نوع و انتخاب شابنگاشتها می تواند در منحنی های تولید شده تاثیر گذار باشد. در این مطالعه، تاثیر نوع رکورد انتخابی ، خاک احداث سازه و ارتفاع سازه بر منحنی های شکنندگی قابهای کوتاه بتنی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، سه قاب خمشی بتنی 1و2و3 طبقه با شکل پذیری متوسط واقع در منطقه با خطرپذیری خیلی زیاد در نظر گرفته شده است و منحنی شکنندگی آنها به روش احتمالاتی و با انجام تحلیل دینامیکی غیر خطی برای رکورد های ثبت شده در 4 نوع خاک آیین نامه ایران که از حوزه دور زلزله (فاصله بیش از 20 کیلومتر از مرکز ) انتخاب شده اند برآورد شده است. وبدین ترتیب سطح اعتماد سازه با توجه به عدم قطعیت و بر اساس آیین نامه hazus تعیین شده است. نتایج نشان می دهند که در قاب های کوتاه (1 ، 2 و 3 طبقه) با افزایش ارتفاع ، احتمال خرابی قاب ها کاهش می یابد ضمنا وجود رکورد های ضربه ای در بین رکورد های انتخابی در نتایج منحنی های شکنندگی موثر بوده و باعث کاهش احتمال خرابی می شوند همچنین نوع خاک احداث سازه ها بر منحنی شکنندگی آنها تاثیر بسیاری داشته و بطور کلی، احتمال خرابی قاب ها با تغییر نوع خاک از 1 به 4 بیشتر می شود. که این مقادیر برای خاک های نوع ??? و ?vو خاک های نوع ? و?? نزدیک به هم می باشند. از آنجا که منحنی های شکنندگی در محاسبه احتمال خرابی قابها موثر می باشد، می توان نتیجه گرفت که سطح ایمنی قابهای کوتاه بتنی طراحی شده در آیین نامه ایران در خاک های مختلف یکسان نبوده و در خاک های با پریود غالب بالاتر، علیرغم دوری پریود آنها از زمان تناوب سازه، احتمال خرابی سازها افزایش می یابد.